De reacties op een COVID-19-besmetting zijn grillig. De één merkt er vrijwel niets van, terwijl de ander zwaar ziek wordt en na een halfjaar nog steeds uit de running is. Marloes van Stralen, bedrijfsarts in opleiding bij Arbo Unie deed onderzoek naar factoren die mogelijk voorspellend zijn voor langdurig verzuim bij corona.
“Wij willen medewerkers die uitvallen door corona zo goed mogelijk begeleiden, en liefst op basis van inzichten die wetenschappelijk onderbouwd zijn”, zegt Marloes. “Bij Arbo Unie (moederorganisatie mkbasics.nl) werken we daarom nauw samen met universiteiten, onder meer in academische werkplaatsen, en voeren we zelf ook onderzoek uit om onze dienstverlening steeds verder te verbeteren. Mijn onderzoek komt ook voort uit dit streven. Het was 2020, we wisten nog weinig van het COVID-19-virus, maar we zagen wel dat het ziekteverloop sterk verschilde van persoon tot persoon. Zonder dat meteen duidelijk is hoe dat komt. Wat ik dus wilde weten was: zijn er factoren die sterker met langdurig verzuim door corona samenhangen dan andere?”
Klachten en kenmerken die van belang zijn
Voor haar onderzoek kon Marloes putten uit de omvangrijke database van Arbo Unie. In totaal vulden 349 medewerkers die in de eerste coronagolf ziekgemeld waren vanwege (waarschijnlijk of zeker) corona, haar vragenlijst in. “Daarin vroeg ik niet alleen naar hun klachten, maar ook naar persoonsgebonden zaken zoals geslacht, leeftijd, body mass index, roken en alcoholgebruik. In die tweede categorie sprongen geslacht (mannelijk), overgewicht en roken eruit. De klachten die gerelateerd zijn aan long COVID: vermoeidheid, spierpijn, kortademigheid, klachten zoals misselijkheid en overgeven, reuk- en/of smaakverlies en ziekenhuisopname. Bij nadere analyse van de gegevens kwamen kortademigheid door de COVID-19-infectie en roken als belangrijkste voorspellers voor langdurig verzuim uit de bus.”
Nieuwe inzichten
Voor een deel komen de conclusies van het onderzoek overeen met wat je van tevoren ook zou verwachten. “Uit het onderzoek komen inderdaad vooral factoren naar voren die we allemaal associëren met long COVID”, beaamt Marloes. “We weten inmiddels ook dat overgewicht en roken risicofactoren zijn en dat mannen vaker ernstig ziek worden van het virus dan vrouwen. De waarde van dit onderzoek is vooral dat het de vermoedens kracht bijzet. Daarnaast levert het wel degelijk nieuwe inzichten op. Opvallend is bijvoorbeeld dat we geen correlatie vinden tussen long COVID en koorts. Dat is belangrijke informatie: als artsen zijn we gewend te beginnen met de temperatuur opnemen en als die normaal is, worden we rustig. Terwijl dat bij COVID dus bedrieglijk kan zijn. Iemand die ‘alleen maar’ heel moe is, klachten die we geneigd zijn als mild te bestempelen, kan soms na een halfjaar nog steeds niet hersteld zijn.”
Opstap naar betere dienstverlening
Het onderzoeksresultaten zijn inmiddels breed gedeeld door Arbo Unie. Voor artsen en bedrijfsartsen biedt het aanknopingspunten om mensen met corona beter te begeleiden. “Dat begint bij de juiste vragen stellen en dus in de eerste plaats te informeren naar de factoren die geassocieerd kunnen worden met langdurige klachten”, zegt Marloes. “In plaats van ons te laten leiden door een ogenschijnlijk mild verloop. De risicofactoren hebben we nu beter in beeld. Zo kunnen we ook betere adviezen geven, bijvoorbeeld over fysiotherapie of andere vormen van revalidatie. Het draagt dus bij aan een betere dienstverlening. Daar plukken medewerkers én werkgevers de vruchten van.”
Meer weten?
Het artikel verschenen in het Tijdschrift voor Verzekeringsgeneeskunde. Wil je meer informatie? Neem dan contact op onze moederorganisatie Arbo Unie via
informatie@arbounie.nl.